 |
| 1938ko eskutitz bat, zentsura militarrak baimendua |
Nire amak oso gauza gutxi kontatu zidan
1936-39ko gerrari buruz. Sufritutakoaren oroitzapenean ez zebilen eroso
eta aldi latz hartako gertaeren gaineko nire galderei aukera gutxi ematen
zien. Askoz gehiago dakit nire kabuz ikertutakoari esker, amarengandik jasotako
erreferentziaren bidez baino, nahiz eta hark modu zuzen eta krudelean bizi izan
zituen.
Lehengo astetik, ordea, familiaren gaineko
nire ezagutza handitu egin da amari esker ... nahiz eta bera 2.000 urtean
hil zen. Ustekabea eskutitz eta argazki batzuen bitartez heldu zait, ama eta
izeba nituenek Angelita Loidi Bizkarrondo adiskide errenteriarrari Cambo eta
Perigueuxeko erbesteratzetik igorrita. 1937-40 bitarteko esku izkribu
haiek Loidi sendiaren artxiboan egon dira, ahaztuta, eta zorioneko
kasualitate batek agerian ipini ditu.
 |
| Angelita Loidi Bizkarrondo |
Eta amak zuzeneko eran eskaini
dizkit orduko bere berri eta iritziak, nahiz eta niri zuzenduak ez ziren karta
haiek. Baina balio berdina dute. Loidi Bizkarrondo sendiak gordetako eskutitzen
bitartez bizi ahal izan ditut nire amarekin, bere anaia fusilatu zuteneko
aurreko orduak. Frantzian aurkitu zuten hoztasunaren hurrena ukitu dut
nire atzamarrekin eta erbesteratze guztiek dakarten bizipen mingots eta
garratza dastatu dut, lehen pertsonan. Eskutitz guzti haiek zentsura militarra igaro behar izan zuten.
Artxibategiko apaIen batean ordudanik isilik egon ostean, idazki eta argazki horiek gerrako nire senitarren
oinazea hurbildu didate. Eta sinadurako Begoña izenaren ondoan duela laurogei
urteko malko baten itzala antzeman dudala iruditu zait.
iruzkinik ez:
Argitaratu iruzkina